Z  PRAKTYCZNĄ  POMOCĄ  CUKRZYKOM :

  JAK ZAPOBIEC POWIKŁANIOM ZESPOŁU STOPY CUKRZYCOWEJ ORAZ UNIKNĄĆ AMPUTACJI.

 

Podstawowa zasada leczenia ran jest usuniecie martwiczych tkanek, by zapobiec szerzeniu sie zakazenia i umozliwic gojenie sie rany. Jedna z metod oczyszczania ran jest biochirurgia, czyli usuwanie tkanek martwiczych za pomoca larw much - larwoterapii.

 

Wskazaniami do oczyszczania ran za pomoca larw much sa wszystkie przewlekle rany, w których zastosowanie chirurgicznego wyciecia martwicy, antybiotyków, preparatów enzymatycznych i opatrunków przyspieszajacych autolize, rozpad martwicy (np. opatrunki hydrokoloidowe) jest niemozliwe lub tez, gdy metody te nie zapewniaja szybkiego wyleczenia lub nie zostawiają szans na wyleczenie a choremu grozi amputacja.

 

Najczestszym obecnie wskazaniem do biochirurgii jest oczyszczanie martwicy u chorych ze stopa cukrzycowa. Innym typowym wskazaniem jest leczenie odlezyn i owrzodzen podudzi. Larwy much mozna tez stosowac w leczeniu rozleglych zakazonych ran urazowych, oparzen, zakazen ukladu kostnego i owrzodzen nowotworowych.

Oprócz typowego oczyszczania ran z martwicy, "leczenie robakami" stosuje sie tez w przypadku ciezkich infekcji skóry i tkanki podskórnej wywolanych przez oporne na antybiotyki bakterie, szczególnie przez metycylinooporne gronkowce i paleczke ropy blekitnej. Zastosowanie larw much pozwala na szybkie i bezpieczne oczyszczenie ran z martwiczych i zakazonych tkanek, zmniejsza ilosc wydzieliny i redukuje nieprzyjemny zapach z rany, wyraznie skracajac czas leczenia. Biochirurgiczne oczyszczenie ran jest tez tansze niz zastosowanie tradycyjnych opatrunków.

Postuluje sie rózne mechanizmy dzialania larw much na rane. Niewatpliwie larwy rozpuszczaja martwa tkanke za pomoca wydzielanych na zewnatrz enzymów. Rozpuszczona martwica sluzy larwom za pokarm i w ten sposób jest usuwana znacznie precyzyjniej niz moze to wykonac chirurg.

Poza tym larwy much na kilka sposobów usuwaja bakterie z rany - poprzez mechaniczne wyplukiwanie na skutek zwiekszonej produkcji plynu wysiekowego w ranie, a przede wszystkim - poprzez aktywne zjadanie bakterii, które nastepnie gina w przewodzie pokarmowym larw. Ponadto, wydzieliny larw zawieraja substancje o dzialaniu antybakteryjnym oraz stymulujacym gojenie.

Srodowisko rany pod wplywem wydzielin larw zmienia sie z kwasnego na zasadowe, co równiez pomaga w gojeniu. Takze mechaniczne draznienie powierzchni rany przez przemieszczajace sie larwy moze pobudzac tworzenie sie ziarniny. Odczuwany przez pacjentow ruch larw opisywany jest jako "tykanie mechanicznego zegarka".

 

Biorchirurgiczne usuwanie martwych tkanek za pomoca larw muchy Lucilia sericata

 

Zywe larwy much (wielkosci ziarenek ryzu) usuwaja martwice, zmniejszaja ilosc bakterii w ranie i aktywuja procesy gojenia

 

Ze wzgledu na  specyficzna biologie  w medycynie uzywa sie obecnie larw muchy z gatunku Lucilia sericata (mucha zielona plujka, ang. greenbottle fly).

 

W przypadku medycznego zastosowania larw nalezy zabezpieczyc otaczajaca rane skóre (np. opatrunkiem hydrokoloidowym lub pasta cynkowa) aby nie doszlo do wydostania się larw poza miejsce żerwonia ( ranę ).

 

Ze wzgledu na ryzyko zainfekowania przez larwy rany, obecnie uzywa sie wylacznie sterylnych larw pochodzacych ze specjalnych hodowli. Po wykluciu sie z jaj larwy moga byc przechowywane w lodówce lub chlodnym pomieszczeniu bez pokarmu do 3 dni. W tym czasie mozna je przetransportowac do pacjenta.

W ranie larwy pozostaja i zeruja od 3 do 4 dni. Jesli oczyscily rane z tkanek martwiczych mozna je usunac wczesniej. Zwykle larwy wyplukiwane sa z rany przy pomocy strumienia soli fizjologicznej (w doroslego osobnika-muche larwa przepoczwarza sie w ciagu 10-14 dni).

 

Istnieje wiele sposobow zastosowania opatrunków z larw. Na przyklad, mozna wprowadzic sól fizjologiczna do probówki z larwami, a nastepnie roztwór ten wylac bezposrednio na rane, albo nasaczyc nim gaziki badz opatrunki zelowe. Najwazniejsze jest to, aby utrzymac odpowiednia wilgotnosc opatrunku, tak aby larwy sie nie potopily, jak rownie zeby nie wyschly i nie podusily sie (wydzielany przez larwy amoniak moze calkowiecie wyprzec spod opatrunku niezbedny dla nich tlen).

Opatrunek z larwy pozostaje na ranie przez trzy, cztery doby. Oczyszczona rana juz po kilku sesjach zaczyna sie goic, albowiem larwy przyspieszaja rowniez proces ziarninowania i tworzenia sie zdrowych komórek.

Nalezy oczywiscie pamietac, ze warunkiem skutecznego stosowania larw jest dobre ukrwienie konczyny. W przeciwnym razie leczenie sie nie powiedzie. Najpierw trzeba poprawic ukrwienie, a dopiero potem leczyc rany larwami.

 

Przeciwwskazania do terapii larwami sa bardzo ograniczone i praktycznie dotycza glebokich ran penetrujacych w glab jamy brzusznej lub - wedlug opinii niektorych lekarzy - ran lezacych w sasiedztwie duzych naczyn krwionosnych. Pewnym ograniczeniem moze byc nieuzasadniony lek (czesciej personelu medycznego niz pacjentów) przed "robakami" oraz problemy natury organizacyjnej.

Wedlug zrodel brytyjskich przy pomocy larwoterapii udaje sie wyleczyc 90 procent trudnych przypadków. O ile sredni czas leczenia trudno gojacej sie rany przy zastosowaniu antybiotyków trwa 89 dni, przy pomocy larw muchy plujki - okolo pieciu dni.

 

 

                                  LECZENIE STOPY CUKRZYCOWEJ - SMUTNA RZECZYWISTOŚĆ

 

 

Polscy eksperci zgodnie pouczaja: jesli jestes cukrzykiem z chora stopa i slyszysz, ze amputacja to dla ciebie jedyny ratunek, niezwlocznie skontaktuj sie ze specjalistycznym gabinetem stopy cukrzycowej.

 

Przeważająca większość przewlekle chorych na cukrzycę w Polsce jest w niewystarczającym stopniu objęta specjalistyczną opieką lekarską , co doprowadza do rozwoju powikłań , sposród których zespół stopy cukrzycowej należy do najpowszechniej występujących.

 

Pekajace w szwach ponadregionalne gabinety stopy cukrzycowej  dysponuja ograniczona liczba miejsc. Stad tez przewlekle chorzy na cukrzyce z powiklaniami neurologiczno-naczyniowymi zmuszeni sa do biernego oczekiwania w dlugich kolejkach.

W rezultacie tylko niewielki odsetek pacjentow jest w stanie skorzystac z wielospecjalistycznego leczenia. W przeciwienstwie do krajow zachodnich, chorzy ze stopa cukrzycowa w Polsce maja ograniczone mozliwosci korzystania z hospitalizacji oraz leczenia ambulatoryjnego.

Wobec czego przewazajaca wiekszosc chorych nadal wedruje "od specjalisty do specjalisty" - diabetologa, chirurga, dermatologa, ortopedy. Poniewaz dostep do gabinetow stopy cukrzycowej jest ograniczony i czesto spozniony, standardowe zabiegi medyczne maja niejednokrotnie charakter dorazny. W wielu przypadkach prowadzi to do koniecznosci amputacji palcow u stopy czy tez calej stopy, a nawet nogi.

 

Mamy tez jedna z najgorszych w Europie polityke refundacji lekow oraz sprzetu diabetologicznego, co w praktyce pozbawia cukrzykow dostepu do nowoczesnej terapii, z najnowszymi opatrunkami do pielegnacji ran wlacznie. Chorzy na cukrzyce skarza sie, ze ubywa poradni diabetologicznych. NFZ bowiem, coraz bardziej zaostrzajac wymogi, albo obcina kontrakty diabetologom, albo w ogole je odbiera.

Jak slusznie podkreslil dr. Grzegorz Rosinski z warszawskiego gabinetu stopy cukrzycowaj na Banacha, to mit, ze chirurg, amputujac noge, ratuje komus zycie. On je de facto skraca. Ludzie po amputacji zachowuja sie jak po smierci bliskiej osoby, popadaja w depresje, czasem probuja popelnic samobojstwo. Ponadto wiekszosc osob po amputacji wysylana jest do domu bez kontynuowania leczenia - rehabilitacji, ktora pozwolilaby odzyskac sprawnosc fizyczna, rownowage psychiczna i miejsce w swoim srodowisku.

Oto krajowe realia leczenia tego najpowszechniej wystepujacego powiklania naczyniowo-neurologicznego u przewlekle chorych na cukrzyce. Nie zapominajmy, ze obecnie w Polsce srednio co drugiemu cukrzykowi z chora stopa grozi amputacja. Oznacza to 38 amputacji dziennie, z ktorych co najmniej 30 mozna by zapobiec.

 

Dlatego tez ze wzgledu na specyfike obrazu chorobowego i charakter schorzenia, jakim jest stopa cukrzycowa, najbardziej skutecznym sposobem leczenia jest stosowanie metod standardowych (wielospecjalistycznych) oraz terapii larwami muchy plujki z połączeniem z terapią pijawką lekarską .

 

W POLSCE CO TYDZIEŃ STU OSOBOM AMPUTOWANE SĄ STOPY , Z POWODU CHORÓB NACZYĆ , GŁÓWNIE NA TLE MIAŻDŻYCOWO CUKRZYCOWYM . LEKARZE RODZINNI I WIELU DIABETOLOGÓW NIE OGLĄDA STÓP PACJENTÓW . DO TEGO DOCHODZI NIEŚWIADOMOŚĆ CHORYCH ORAZ BRAK WSPÓŁPRACY MIĘDZY LEKARZAMI RÓŻNYCH SPECJALIZACJI.  ( Nowe możliwości leczenia endowaskularnego chorób naczyń. II Międzynarodowa Konferencja .Poznań , 13-14 grudnia 2012r. )

 

Jak trafnie sformulowal to dr. Marek Orkiszewski, zwolennik i propagator larwoterapii w Polsce, leczenie - w tym stopy cukrzycowej - wymaga wyjscia poza ramy sztywno pojetej medycyny, wtedy gdy metody tradycyjne nie rokuja powodzenia, a metody niestandardowe daja szanse unikniecia amputacji oraz gdy ich ryzyko stosowania jest mniejsze, niz pozostawienie pacjenta w "objeciach" sposobow tradycyjnych.

Medycyna konwencjonalna bowiem ogranicza sie jedynie do objawowego leczenia przewleklych powiklan cukrzycy, stosujac leki spowolniajace procesy chorobowe badz tez - jak w przypadkach znacznego zaawansowania zmian miazdzycowych - uciekajac sie do zabiegow chirurgicznych w celu mechanicznego usprawnienia uposledzonego przeplywu krwi. Poniewaz jest to leczenie objawowe, czyli nie leczace przyczyn, choroba postepuje.

Zastosowanie metod wspomagajacych (komplementarnych) pozwala wyjsc poza obowiazujacy schemat, a tym samym znacznie poprawic wyniki leczenia zespolu stopy cukrzycowej oraz miazdzycy niedokrwiennej.

 

Walka z powiklaniami stopy cukrzycowej to gra o wysoka stawke: trzeba dac z siebie wszystko. W przeciwnym razie w ciagu 6-12 miesiecy od momentu diagnozy zagrazac ci bedzie amputacja. A w ciagu pieciu lat od momentu utraty jednej konczyny zagrazac ci bedzie amputacja drugiej konczyny, a nawet smierc...

Chory na cukrzyce powinien sam kontrolowac, a w niektorych przypadkach sam intensyfikowac leczenie, tak aby nie doprowadzic do ostrych i przewleklych powiklan cukrzycowych. W przypadku stopy cukrzycowej, niestety, wielu lekarzy, glownie z prowincjonalnych placowek, rzadko szuka innych mozliwosci leczenia. Najprosciej pacjenta odeslac na chirurgie...

 

NIEDOSTATECZNA EDUKACJA PACJENTA JEST JEDNYM Z NAJCZĘSTSZYCH CZYNNIKÓW RYZYKA UTRATY KOŃCZYNY PRZEZ CHORYCH Z PRZEWLEKŁĄ , TRWAJĄCĄ PRZESZŁO 10 LAT CUKRZYCĄ.

 

 

 

 

 

Cwiczenia stopy cukrzycowej do samodzielnego wykonywania

Osoby z chora stopa nie powinny unikac ruchu, poniewaz oprocz poprawy samopoczucia ruch wzmacnia miesnie, a tym samym poprawia krazenie, co z kolei pomaga zmniejszyc bol niedokrwienny, jak rowniez przyspieszyc gojenie ran.

I. Przyciaganie i napinanie stop
Sposob wykonania: Siedzac na krzesle (lub lezac) i nie odrywajac piet od podlogi lub materaca (1) wyprostowujemy nogi w kolanach, (2) zginamy palce stop wraz z przodostopiem do dolu, (3) podciagamy palce stop wraz z przodostopiem do góry, (4) podtrzymujemy napinajac jednoczesnie miesnie lydki przez 10 sekund (lub liczac powoli do dziesieciu).
Liczba powtorzen: 30
Czas trwania: 5 min.
Czestotliwosc wykonywania: kilkanascie razy dziennie (w sumie 2-3 godziny), zwlaszcza przez osoby unieruchomione, zmuszone do pozostawania w pozycji lezacej.

II. Zataczanie kol przednia czescia stop
Sposob wykonania: Siedzac na krzesle lub lezac i nie odrywajac piet od podlogi lub materaca (1) zataczamy przednia czescia stop kola, (2) raz w lewo, (3) raz w prawo.
Czas trwania: 10 min.
Czestotliwosc wykonywania: kilka razy dziennie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Copyright Natur-Vit. All rights reserved.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, drukowanie, przetwarzanie elektroniczne bez pisemnej zgody Natur-Vit jest zabronione i objęte prawem autorskim.